Afbeelding
Prachtige plaatjes, maar onder de naaldbomen kunnen gevaarlijke valkuilen liggen: de tree wells
Photo by Arnaud Jaegers on Unsplash
Offpiste? Pas op voor een tree well
Tijdens sneeuwschoenwandelingen, toerskitochten, of tijdens het freeriden, kom je nogal eens in de buurt van de bosrand. Vaak een prachtige plek om even stil te staan en van een uitzicht te genieten. Maar onder de bomen kan ook een gevaar loeren: de tree well.
Wat is een tree well?
Een tree well is een kuil in het sneeuwdek rondom een boomstam. Zo’n kuil ontstaat als de sneeuw goed op de takken van de boom blijft liggen en daardoor niet – of veel minder – de grond onder de takken bereikt. Terwijl rondom de boom een dik pak sneeuw valt, komt er onder de boom veel minder sneeuw terecht. Zo kan er direct rondom de stam een kuil ontstaan, doordat er simpelweg veel minder sneeuw neerkomt. Vaak is de sneeuw die er terechtkomt, ook nog eens veel minder compact. Daardoor kan er een soort valkuil ontstaan. Als je je ski, voet of skistok in die kuil of op de rand ervan neerzet, kukel je zo het gat in.
Waar vind je tree wells?
Tree wells zijn een bekend verschijnsel in Noord-Amerika en off-piste skiers en backcountry skiërs worden daar vaak gewaarschuwd voor het gevaar van de kuilen. In Noord-Amerika komen de weersomstandigheden waaronder tree wells ontstaan vaak voor en daarbij houden de veelvoorkomende witte spar en blauwe spar, veel sneeuw vast met hun takken. Dergelijke omstandigheden komen in Europa minder vaak voor, maar ondenkbaar zijn ze niet. Kort na grote sneeuwdumps gebeurt het regelmatig dat offpiste skiërs in een tree well belanden. Wees er daarom wel op bedacht als je gaat offpiste skiën. Niet alleen bij bomen, maar ook rondom grote rotsblokken, ook daar wil nog wel eens een flinke kuil ontstaan.
Het gevaar van een tree well
Een tree well is vaak erg verraderlijk. Door de combinatie van een dik pak poedersneeuw en de boomtakken die erboven hangen, kan zo’n tree well zelfs van dichtbij haast onzichtbaar zijn. Zeker als er na een flinke sneeuwdump een dikke laag poedersneeuw op de grond ligt, en de takken van de boom onder het gewicht van de sneeuw ook nog eens doorbuigen. Het grote gevaar is niet alleen dat je de kuil daardoor over het hoofd ziet, als in zo’n kuil terechtkomt, ben je goed verstopt in de kuil en onder de boomtakken.
De val in zo’n kuil is vaak ook nog eens erg naar. Vaak komen mensen head first in een tree well terecht, oftewel, ze duikelen met het hoofd vooruit de kuil in. Dat kan een flinke klap tegen de boom opleveren, maar vaak is de sneeuw zelf het grootste risico. Doordat de sneeuw in de tree well vaak veel minder compact is, gaat die makkelijk schuiven, waardoor iemand die in de tree well terechtkomt, muurvast zit. Voor wie rechtop in zo’n tree well belandt, is het dan vaak al onmogelijk om er zelfstandig weer uit te komen, maar wie ondersteboven in de kuil belandt, loopt het risico om met zijn of haar hoofd bedolven te raken onder de sneeuw.
Wat kun je doen?
Omdat een tree well vaak nauwelijks te zien is, kun je eigenlijk niet veel meer doen dan afstand houden van bomen en andere plekken waar makkelijk een kuil in de sneeuw kan ontstaan. Maar dat lukt -uiteraard- lang niet altijd. Hou als je off piste gaat, elkaar daarom altijd in de gaten. Dat is sowieso een goed idee, maar in situaties waarbij tree wells kunnen ontstaan, is het helemaal verstandig. Een andere voorbereiding die je moet treffen, is om je lawine-uitrusting mee te nemen. Als iemand diep in een tree well terechtkomt, heb je je lawineschep namelijk heel hard nodig!